Krótka historia Kafetiery cz. I – Początek

2016-11-07

Uważa się, że najlepsza kawa w Europie jest we Włoszech. Właściwie nie wiadomo, czy tę plotkę stworzyli sami Włosi, czy może turyści tam przebywający. Uważa się, że cudowny smak kawy Włosi zawdzięczają wieloletniej tradycji picia kawy, atmosferze włoskich kawiarni, a szczególnie ich sławnym kafetierom.

Statystycznie we Włoszech 90% społeczeństwa posiada przynajmniej jedną kafetierę zwaną Moka Ekspress. Co ważne, nie należy mylić Moka Ekspress z mokką. Mokka to kawa pochodzącą z Jemenu, która swoją nazwę zawdzięcza portowi Al-Mucha (Mokka właśnie), skąd ją wywożono (eksportowano/przywożono).

Napisano już wiele artykułów na temat historii Moka Ekspress. Dlatego my przedstawimy tylko krótki jej zarys, zawierający najciekawsze informacje.

W Europie kawy pojawiły się w XVII wieku, czyli wtedy, gdy w stolicach największych państw powstały pierwsze kawiarnie, tzw. coffee houses. To wtedy pierwsze imbryki na kawę zaczęto nazywać "caffetierą". Pierwsze kawiarki były bardzo niedoskonałe. Problem, z jakim borykali się właściciele coffee houses, polegał na oddzieleniu fusów od naparu.

Urządzenia do prażenia kawy były bardzo drogie i stać było na nie jedynie arystokrację. Pierwszym pomysłodawcą prototypu współczesnej moki był paryżanin o nazwisku Morize. W 1819 roku skonstruował prosty i wysoki dzbanek, który składał się z dwóch pojemników zaopatrzonych w rączki - dolnego na wodę i górnego na zmieloną kawę. Między nimi znajdował się filtr. Gdy woda zagotowała się w dolnym zbiorniku, zaparzacz odwracano do góry nogami, by przesączyła się przez zmieloną kawę.

Urządzenie Morize'a nazwano "Napoletana". Do dziś takie kawiarki spotkamy w Neapolu - w dialekcie mieszkańców południowych Włoch mówi się na nie cuccumella (cuccume to po włosku dzbanek). Kawa podawana w tym mieście jest "cumme cazzo coce", czyli piekielnie gorąca.

Tymczasem Anglicy pracowali nad urządzeniem, które działałoby pod ciśnieniem. W 1833 Samuel Parker zaprojektował Vienna Incomparabile, która kształtem przypominała rosyjski samowar - była to pierwsza kawiarka ciśnieniowa. Pod wpływem ciśnienia zebranej pary woda przedostawała się do pojemnika z kawą znajdującego się w górnej części urządzenia i w ten sposób powstawał napar.

Pięć lat później w zaparzaczu projektu Alexandre'a Lebruna pojawiły się kolejne udoskonalenia: gdy kawa była gotowa, automatycznie wlewała się przez długi dzióbek do podstawionych filiżanek.

Jeszcze bardziej zmyślne urządzenie skonstruował niejaki Eiche w 1878 roku, bo kiedy woda przeszła przez filtr i dostała się do pojemnika z kawą, kawiarka lekko się pochylała, a na podgrzewacz-palnik (stanowił całość z kawiarką) spadał specjalny kapturek i gasił ogień, kończąc w ten sposób parzenie.

A potem nadchodzi wiek XX, Alfonso Bialetti i rewolucja w kawiarkach. O tym w następnej części.
Zapraszamy.

Pokaż więcej wpisów z Listopad 2016